پايگاه اطلاع رساني معاونت فرهنگي تربيتي مركز آموزش هاي غيرحضوري

1 - همه به سوى او
امام چهارم حضرت زین العابدین علیه السلام در روز عرفه مردى تهیدست را مشاهده كرد كه گدایى مى كند و درخواست خود را با مردم در میان مى گذارد. حضرت به او فرمود:
وَیحَكَ! اَغَیرَ اللَّهِ تَسأَلُ فى هذَا الْیوْمِ؟ اِنَّهُ لَیرْجى لِما فى بُطُونِ الْحُبالى فى هذَا الْیوْمِ اَنْ یكُونَ سَعیداً؛ واى بر تو! در چنین روزى از غیر خدا طلب حاجت مى كنى؟ در چنین روزى این امید هست كه انسان هایى كه در دل مادرانند سعادتمند شوند. ¹⁾

2 - سیره حسنین علیهما السلام
مسروق، یكى از یاران اهل بیت علیهما السلام مى گوید: در روز عرفه به حضور امام حسین علیه السلام شرفیاب شدم در حالى كه پیش روى آن حضرت و دوستانش كاسه آرد چیده شده و قرآن ها بر دامن هایشان قرار داشت و آنان منتظر افطار بودند. از آن بزرگوار سؤال كردم و پاسخ خود را دریافت نموده و از حضورش بیرون آمدم. سپس به محضر امام حسن علیه السلام رفتم و مشاهده كردم كه مردم بر سفره هاى آماده از طعام وارد مى شدند و مى خوردند و با خود مى بردند. امام حسن علیه السلام مرا آشفته حال دید و فرمود: اى مسروق! چرا غذا نمى خورى؟ عرضه داشتم: سرورم! من روزه دارم، امّا چیزى به ذهنم رسید. امام حسن علیه السلام فرمود: هر چه مى خواهى سؤال كن! گفتم: به خدا پناه مى برم كه رفتار شما خاندان نبوت با همدیگر تفاوت داشته باشد. بر امام حسین علیه السلام وارد شدم و او را دیدم كه به انتظار افطار نشسته است و بر شما وارد شدم و مى بینم كه روزه نیستید. امام مجتبى علیه السلام مرا به سینه اش چسبانیده و با مهربانى فرمود: اى فرزند اشرس! آیا نمى دانى كه خداى متعال ما اهل بیت پیامبر را براى تدبیر امور امت فراخوانده است؟ اگر همه ما بر چیزى اتفاق كنیم دیگر غیر آن بر شما روا نخواهد بود. من در این روز روزه نگرفته ام به جهت روزه خواران شما و برادرم حسین علیه السلام روزه گرفته است جهت روزه داران شما. ²⁾

3 - خیرخواهى براى اهل ایمان
یونس بن عبدالرحمن مى گوید: عبد اللَّه بن جندب را در روز عرفه در موقف عرفات در یكى از بهترین حالات دیدم. او پیوسته دست ها را به سوى آسمان بلند كرده و اشك چشمانش از گونه هایش بر سنگریزه هاى سرزمین عرفات جارى بود و همچنان در خوشترین حالات عرفانى با خداوند راز و نیاز مى كرد. در مراجعت به او گفتم: اى ابا محمد! عجب حال خوشى داشتى و چه زیبا دعا مى كردى، من چنین حالى تا به حال ندیده بودم. عبداللَّه پاسخ داد: به خدا قسم یك كلمه براى خودم دعا نكردم و در همه این مدت براى برادران دینى ام دعا مى كردم، زیرا از مولایم حضرت موسى بن جعفرعلیه السلام شنیدم كه فرمود: مَنْ دَعا لِاَخیهِ بِظَهْرِ الْغَیبِ نُودِىَ مِنَ الْعَرْشِ: ها! وَلَكَ مِأَةُ اَلْفِ ضِعْفٍ مِثْلُهُ؛ هر كس برادر مؤمن خود را در غیاب او دعا كند، از عرش الهى به او ندا مى رسد: هان! [اى بنده من!] براى تو صدهزار برابر باد. بدین جهت راضى نشدم از صدهزار دعاى تضمین شده و مورد قبول در برابر یك دعا كه معلوم نیست مستجاب گردد صرف نظر كنم. ³⁾

4 - در عرفات یا كربلا؟!
بشیر دهّان (روغن فروش) روزى به حضور حضرت صادق علیه السلام شرفیاب شده و به آن جناب عرضه داشت: مولاى من! گاهى اتفاق مى افتد كه من در روز عرفه نمى توانم در صحراى عرفات حضور یافته و به عبادت و راز و نیاز بپردازم، در آن هنگام من مراسم عرفه را در كنار قبر حضرت سید الشهداءعلیه السلام برگزار مى كنم، به نظر شما چطور است؟!
پیشواى ششم فرمود: چه كار نیكویى انجام مى دهى. هرگاه یكى از شیعیان مادر غیر ایام عید به زیارت قبر حضرت حسین علیه السلام برود - در حالى كه معرفت كامل به حق آن حضرت دارد - براى او ثواب بیست حج و بیست عمره و بیست جهاد قبول شده نوشته مى شود و هرگاه مؤمنى در روز عید براى زیارت حضرت سید الشهداءعلیه السلام حاضر شود، ثواب صد حج و عمره و جهاد خواهد داشت. و امّا اگر شخصى در روز عرفه و با شناخت و معرفت كامل به مقام آن حضرت به زیارت كربلا برود، ثواب هزار حج و هزار عمره و هزار غزوه خواهد داشت.
در این هنگام بشیر با لحنى تعجب آمیز گفت: زیارت كربلا چگونه مى تواند جایگزین مراسم عرفات در روز عرفه باشد؟!
بعد از اداى این جمله، امام صادق علیه السلام در حالى كه نگاه تند خود را به سوى بشیر دوخته بود فرمود: اى بشیر! مطمئن باش هر گاه یكى از اهل ایمان در روز عرفه به كربلا بیاید و با آب فرات غسل كند و سپس به زیارت حضرت سید الشهداعلیه السلام مشرف شود، خداوند متعال به تعداد هر قدمى كه وى به سوى حرم امام حسین علیه السلام برمى دارد، برایش ثواب یك حج كامل منظور خواهد كرد. ⁴⁾
عارف كامل میرزا جواد آقا ملكى تبریزى در این مورد مى فرماید: در اخبار بسیار وارد شده است كه براى زیارت آن حضرت در روز عرفه ثواب بى شمار است. از جمله در روایت صدوق از حضرت ابى عبداللَّه علیه السلام (امام صادق علیه السلام) آن است كه خداوند تبارك و تعالى براى زیارت كنندگان قبر امام حسین علیه السلام قبل از اهل عرفات تجلى مى فرماید و حوائج آن ها را برمى آورد و گناهان آنان را مى آمرزد و در مسئلت هاى آنان شفاعت امام حسین علیه السلام را مى پذیرد، سپس اهل عرفات مى آیند و همین رفتار با آن ها مى شود و باز از حضرت (امام صادق علیه السلام) روایت شده كه:
هر كس روز عرفه، حسین بن على علیه السلام را زیارت كند، خداوند عزّوجلّ هزار هزار حج به همراه قائم علیه السلام و هزار هزار عمره با رسول خداصلى الله علیه وآله و آزاد كردن هزار هزار بنده در راه خدا براى او مى نویسد و خدا او را به نام بنده صدّیق كه ایمان به وعده خدا دارد ، لقب مى دهد. ⁵⁾

5 - در مكتب سید الساجدین علیه السلام
امام سجادعلیه السلام در چهل و هفتمین دعاى صحیفه سجادیه بعد از شكر و سپاس و ثنا به پیشگاه حضرت بارى تعالى و بعد از تنزیه و تقدیس خداوند متعال، بر پیامبر و آل آن حضرت درود فرستاده و بر ضرورت وجود نبى و امام براى هدایت افراد بشر و اجراى قوانین الهى تاكید مى كند. آنگاه در مورد عظمت روز مقدس عرفه مى فرماید: اَللَّهُمَّ هذا یوْمُ عَرَفَةَ یوْمٌ شَرَّفْتَهُ وَكَرَّمْتَهُ وَعَظَّمْتَهُ، نَشَرْتَ فیهِ رَحْمَتَكَ، وَمَنَنْتَ فیهِ بِعَفْوِكَ، وَاَجْزَلْتَ فیهِ عَطِیتَكَ وَتَفَضَّلْتَ بِهِ عَلى عِبادِكَ؟ پروردگارا! امروز، روز عرفه است؛ روزى كه به آن شرافت، كرامت و عظمت بخشیده اى، و در آن رحمت خودت را [بر اهل عالم] منتشر ساخته اى و با عفو و گذشت خود در این روز [بر بندگان ] منت نهادى و عطیه و بخشش خود را در این روز نیكو گردانیدى و به واسطه این روز بر بندگانت تفضل فرمودى.

پی نوشت ها:
1) من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 211.
2) كلمات الامام الحسین علیه السلام، ص 694؛ مستدرك الوسائل، ج 16، ص 338.
3) اختیار معرفة الرجال، ج 2، ص 852 و بحارالانوار، ج 48، ص 172.
4) كامل الزیارات، باب 70، ص 316.
5) المراقبات، ترجمه علیرضا خسروى، ص 434.

منبع : ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره38.نوشته عبدالکریم پاک نیا