پايگاه اطلاع رساني معاونت فرهنگي تربيتي مركز آموزش هاي غيرحضوري

از ابتدای خلقت، مقدمه‌سازی فوق‌العاده‌ای در مسئله‌­ی عزاداری برای اهل‌بیت، به خصوص وجود مقدس سیدالشهدا (علیه‌السلام) صورت گرفته است و احادیث متعددی در باب عزاداری انبیاء نسبت به سیدالشهدا علیه‌السلام داریم که بعضی از آثار آنها به صورت زنده و مکتوب باقی مانده‌است. آثار این عزاداری نه فقط در دست شیعیان، بلکه خداوند آنها را در اختیار غیر‌ مسلمان‌ها هم قرار داده و این حجت بزرگ الهی بر آنها است. آنها این را می‌دانند که شخصیت سیدالشهدا یک شخصیت آسمانی و مقدس است. این مسئله نه فقط در مورد امام حسین، بلکه در مورد پنج تن آل عبا علیهم‌السلام هم صادق است.

در باب اهمیت سیدالشهداء قبل از تولد پیامبر، امیرالمؤمنین و حضرت زهرا سلام الله علیهم اجمعین دائماً اشاراتی در مورد حادثه‌ای که قرار است بعداً اتفاق بیفتد داشتند. پیامبر ‌تولد و مسئله‌ی شهادت سیدالشهدا علیه‌السلام را در جمع‌های خصوصی و عمومی و حتی ثواب زیارت امام حسین را در زمان‌های مختلف ذکر کرده اند.

نقل است که امیرالمومنین علیه‌السلام جایی سخنرانی می‌کرد و فرمود: «سَلونی قَبلَ اَن تَفقِدونی = از من سوال کنید، قبل از اینکه من را از دست بدهید». سعد بن ابی وقاص از امام علی علیه‌السلام سوال می‌کند که بگو ببینم چند مو در ریش من وجود دارد؟ حضرت فرمود: من فقط این را به تو می‌گویم که در هر ریش تو شیطانی آویخته است و پسری خواهی داشت که پسر من حسین را خواهد کشت. یعنی این پدر عمر سعد است که از امیرالمومنین این سوال را می‌کند.

امام حسن مجتبی علیه‌السلام هنگام شهادت‌شان این جمله معروف را فرمودند: « لَا یَوْمَ كَیَوْمِكَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ= هیچ روزی مثل روز تو نیست یا اباعبدالله». حضرت حتی فرزندان‌شان را برای روز عاشورا تربیت و آماده می‌کردند و سفارش‌های زیادی داشتند که به عموی‌شان ملحق شوند و در رکاب ایشان به شهادت برسند.

این همه مقدمات از زمان حضرت آدم تا عاشورا و از عاشورا تا بعد از آن، توسط سایر ائمه برای این بود که حرکت‌های اصلی برای ظهور آقا امام زمان علیه‌السلام با گریه‌ها و مجالس اهل‌بیت علیهم‌السلام شکل بگیرد. این گریه‌ها و این توجهات، کار را به جایی رساند که الان یک حماسه بی‌نظیر تاریخی در حال شکل گرفتن است و آن حماسه‌ی اربعین است.

اربعین میثاق عظیم اجتماعی است که به ظهور امام زمان (علیه‌السلام) منجر می‌شود

در همان سال اول بعد از مرگ صدام 500 هزار نفر به راهپیمایی اربعین رفتند. سال بعد حدود یک میلیون نفر، سال بعد بیش از دو میلیون نفر و در سال‌های بعد به سه میلیون، چهار میلیون، پنج میلیون و الان به سی میلیون نفر رسیده است.

امروز اربعین به یک حرکت بی‌نظیر اجتماعی جهانی تبدیل شده است. اربعین یک تحول عظیمی است که بیش از 80 کشور دنیا حول محور امام معصوم و انسان کامل جمع می‌شوند. این حرکت شگفت‌انگیز، برای آینده‌ی مردم دنیا بسیار امیدبخش است. چون مژده‌های بسیاری در این حرکت اربعینی نهفته است. اگر کسی کمی بصیرت داشته باشد، متوجه می‌شود که اربعین یعنی پیروزی حقیقی امام حسین و پیروزی امام زمان علیه‌السلام بر همه‌ی دنیا. اربعین علاوه بر مسلمان‌ها، مسیحیان، کلیمی‌ها، هندوها، اهل سنت، کسانی که حتی دین ندارند را هم درگیر کرده است. یعنی افرادی که دین ندارند هم عاشق امام حسین و این حرکت عظیم هستند و عاشقانه به این حرکت جهانی بی‌نظیر ورود می‌کنند و شما در هیچ جای دنیا چنین حرکتی را سراغ ندارید. هیچ قدرتی در دنیا قادر نیست که بتواند چنین حرکت و تحولی را ایجاد کند. اما ما چون شیعه هستیم و به این حرکت‌ها عادت کرده‌ایم، نمی‌توانیم به خوبی عظمتش را درک کنیم. دشمن هم نمی‌گذارد اخبار مربوط به اربعین پخش شود که دیگران که بیرون از این صحنه هستند و مثل ما نیستند، به رمز و رازهای آن پی ببرند. «گینس» که به عنوان یک مرکز جهانی برای هر چیزی در جهان، عالی‌ترین نمونه‌ها را ضبط و اعلام جهانی می‌کند، تاکنون دراین خصوص ساکت مانده است.

بنابراین، اربعین یک عمل عبادی و فردی نیست، بلکه میثاق اجتماعی عظیمی است که مردم با خلیفه‌الله و انسان کامل می‌بندند. این پیوند معنای باارزشی دارد که این همه جمعیت می‌توانند همه‌ی اختلافات‌شان را کنار بگذارند و با شیوه‌ای مثل شیوه‌ای که در حکومت امام زمان اتفاق خواهد افتاد، با هم رفتار کنند.

در مراسم اربعین اخلاق اقتصادی، فردی و اجتماعی افراد عوض می‌شود. کسانی که در این پیاده‌روی شرکت می‌کنند، از دم مرز یک انقلاب اخلاقی - اقتصادی دارند. حتی آنهایی که نمی‌توانند بروند، با کمک های‌اقتصادی‌شان می‌گویند ما هم در این راهپیمایی ۳۰ میلیون نفری سهیم هستیم. حالا شما فکر کنید اگر این ظرفیت و این امکان وجود داشت که همه کسانی که عشق به امام حسین و اربعین دارند، اما به خاطر مشکلات‌شان نتوانستد حضور داشته باشند، چه اتفاقی می‌افتاد. قطعاً جمعیت بیش از این خواهد بود. این، همان بشارت بزرگی است که به ما نشان می‌دهد که دنیا چقدر برای پذیرش امام مهدی علیه‌السلام و ظهور آماده است. این یک تئوری و نظریه نیست که بگوییم حالا کسی یک تحلیل سیاسی کرد و در این تحلیل سیاسی گفت که حالا دنیا آماده است یا آماده نیست. این طور نیست. این یک پدیده و امر خارجی است که اتفاق افتاده است.

پس علت این که زیارت امام حسین و گریه بر او دارای ثواب و پاداش‌هائی است، این است که جامعه جهانی نیز، به جائی برسد که ما امروز رسیده‌ایم، یعنی اربعین. اربعین باعظمتی که در آن هزاران بشارت هست که مردم برای یک عشق بالاتر، این حرکت عظیم را ایجاد می‌کنند، اما دشمن در مقوله‌ی خبر و تروریسم می‌خواهد این خبرها و تصاویر پخش نشود. چون رسوایی برای همه تحلیل گرانی دارد که گفتند دین افیون ملت‌هاست. اربعین است که می‌تواند در مقابل همه دنیا و داعشی‌هایی که تمام قدرت‌های جهان پشتیبانش هستند را نابود کند. همانطور که خودشان در سازمان سیا اعلام کردند که ما باید دو بال شیعه را که یکی بال سرخ حسینی و دیگری بال سبز مهدوی است را بشکنیم. آنها معتقدند که جریان عزاداری‌ها را با استفاده از مداحان سودجو و شهرت‌طلب به انحراف بکشیم، که در بعضی جاها هم موفق هستند و این کار را کرده‌اند. در مهدویت هم با تهاجم‌های فرهنگی زیادی سعی کردند در محتوای اربعین انحراف ایجاد کنند و این یک هوشیاری بسیار مهمی را می‌طلبد.

ثواب گریه بر امام حسین علیه‌السلام، غرفه‌های بهشتی است

تشکیل جلسه برای گریه و عزاداری، خیلی ارزشمند و سازنده است. آثار بسیاری دارد، به شرطی که در جایگاه صدق باشد.

امام باقر (علیه‌السلام) می‌فرماید:«کانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ (علیه‌السلام) یَقُولُ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ (علیه‌السلام) حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ تَعَالَى بِهَا فِی الْجَنَّةِ غُرَفاً یَسْكُنُهَا أَحْقَاباً وَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدَّیْهِ فِیمَا مَسَّنَا مِنَ الْأَذَى مِنْ عَدُوِّنَا فِی الدُّنْیَا بَوَّأَهُ اللَّهُ مَنْزِلَ صِدْقٍ وَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ مَسَّهُ أَذًى فِینَا فَدَمَعَتْ عَیْنَاهُ حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ مِنْ مَضَاضَةٍ أَوْ أَذًى فِینَا صَرَفَ اللَّهُ مِنْ وَجْهِهِ الْأَذَى وَ آمَنَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِنْ سَخَطِ النَّارِ= حضرت علیّ بن ابی الحسین علیهما السّلام می فرمودند: هر مؤمنی که به خاطر شهادت حسین بن علیّ علیهما السّلام گریه کند تا اشکش بر گونه هایش جاری گردد، خداوند منّان غرفه ای در بهشت به او دهد که مدّت ها در آن ساکن گردد و هر مؤمنی بخاطر آزاری که از دشمنان ما در دنیا به ما رسیده، گریه کند تا اشکش بر گونه هایش جاری شود، خداوند متعال در بهشت به او جایگاه شایسته ای دهد و هر مؤمنی در راه ما اذیت و آزاری به او رسد، پس بگرید تا اشکش بر گونه‌هایش جاری گردد، خداوند متعال آزار و ناراحتی را از او بگرداند و در روز قیامت، از غضب و آتش دوزخ در امانش قرار دهد».

این کلام بلند و مهمی است که اگر کسی به آن توجه داشته باشد، مراسم عزاداری برای اهل‌بیت یک بهشت است. یعنی انسان هر جا برای اهل‌بیت گریه می‌کند، همانجا بهشت اوست. همین گریه‌های فردی و خانگی، هیئت‌ها، حسینیه‌ها، مساجد همه جمع شد شده معجزه اربعین درست کرده‌است.

«جایگاه صدق» یک جایگاه سلوکی بسیار مهمی است و انسان را از بسیاری از بدبختی‌ها و نکبت‌ها نجات می‌دهد. ما متاسفانه به خاطر عادت و نداشتن معرفت، نمی‌توانیم بفهمیم که این عزاداری‌ها چه بهشتی است و خیر و برکت زیادی نصیب انسان می‌کند. حواس‌مان باشد شیطان خیلی راحت ما را گول می‌زند و با بهانه‌های مختلف، ما را از مجالس عزاداری دور می‌کند. انسان باید در خودش ببیند که چقدر به این مجالس و این اشک ریختن‌ها ارادت دارد. خود این اشک ریختن، سلوک، تربیت و طی طریق الی الله است.

گاهی انسان در راه اهل‌بیت، به آزار و اذیت‌های متعددی می‌رسد. مثلا سختی‌های جمادی یا گیاهی یا حیوانی یا عقلی می‌بیند. این اذیت‌ها همه‌ی شئون انسان را به خاطر اهل‌بیت درگیر می‌کند. حضرت می‌فرماید هر مومنی در راه ما به آزار و اذیت برسد و در راه ما درد و رنجی که به خاطر ما به او رسیده، چشمانش گریان و اشک آلود شود تا بر گونه‌اش جاری گردد، خدای متعال اذیت و آزار را از او بر می‌دارد و در روز قیامت از غضب و آتش جهنم او را امان می‌دهد.

با گریه و بی‌تابی بر امام حسین ارزش پیدا کنید

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ. قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: إِنَّ الْبُکَاءَ وَ الْجَزَعَ مَکْرُوهٌ لِلْعَبْدِ فِی کُلِّ مَا جَزِعَ مَا خَلَا الْبُکَاءَ وَ الْجَزَعَ عَلَی الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍ ع فَإِنَّهُ فِیهِ مَأْجُورٌ= از حضرت امام صادق (علیه‌السّلام) شنیدم که فرمودند: برای بنده جزع نمودن و گریستن در تمام امور مکروه و ناپسند است، مگر گریستن و جزع کردن بر حسین بن علیّ علیهما السّلام. زیرا شخص در این گریستن مأجور و مثاب می‌باشد».

نوع گریه‌ها و غصه‌های یک نفر نشان می‌دهد که او بهشتی است یا جهنمی. به چیزهایی که از آن ناراحت یا رنجیده می‌شویم ببینیم که جنسش چیست. اگر جنسش دنیایی است، یعنی با خودمان آتش می‌بریم و فشار قبر و جهنم داریم. ولی اگر جنس غصه‌ها و ناراحتی‌ها ابدی و آخرتی باشد، مژده بزرگی دارد.

ناراحتی و بی‌تابی در هر کاری ناپسند است، جز گریه و بی‌تابی بر حسین بن علی و اگر کسی بی تاب خدا و امام حسین و امام زمان علیه‌السلام شد، بی‌تاب معنویات شد؛ او اجر و قیمت آدم بالائی را دارد.

پس بی‌تابی و بیقراری‌های انسان چه در ناراحتی‌هایی مثل عصبانیت و چه در خوشی‌ها،  قیمت و شرافت او را نشان می‌دهد. ما باید خودمان را وزن کنیم، ببینیم برای چه چیزهایی به هم می‌ریزیم، غصه می‌خوریم، عصبی می‌شویم، احساس بدبختی و ناراحتی داریم، برای چه چیزهایی خوشحال می‌شویم و احساس رضایت به ما دست می‌دهد. در واقع این بی‌تابی‌ها و احساس رضایت‌ها آینه‌ای است که در آن می‌توانید به باطن بهشتی یا جهنمی خودتان پی ببرید.