«تحلیل هشت خصوصیت استثنائی و پر اسرار تولد حضرت زهرا سلام الله علیها»

شناسه نوشته : 36789

1403/08/11

تعداد بازدید : 6

«تحلیل هشت خصوصیت استثنائی و پر اسرار تولد حضرت زهرا سلام الله علیها»
بیستم جماد الثانی سال روز میلاد آسمانی و ملکوتی خجسته حضرت زهرا سلام الله علیها و نیز تولد حضرت امام خمینی رضوان الله علیه بنیانگزار نظام جمهوری است، آشنایی با اسرار و چگونگی تولد حضرت، نخستین گام در بالا بردن سطح معرفت و شناخت نسبت به مقام و منزلت ملکوتی و اسمانی حضرت فاطمه سلام الله علیها است، از همین رو در این یادداشت هشت خصوصیت استثنائی و پر از اسرار چگونگی تولد را مورد تحلیل قرار می دهیم.
*******
 
1-«بشارت به تولد در معراج»
نخستین خصوصیت استثنائی بودن تولد حضرت زهراسلام الله علیها، «بشارت دادن خداوند متعال در معراج» قبل از انعقاد نطفه آن حضرت به رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به صاحب شدن فرزند دختری بنام فاطمه است و همین بهترین شاهد بر استثنایی و ملکوتی بودن تولد و نشانگر منزلت و فضیلت آن حضرت در پیشگاه خداوند متعال است، چرا که علّامه مجلسی روایتی را در همین راستا با سند مُفَضَّل بن عمر جعفی از قول امام صادق(ع) روایت می کند که در شب معراج خداوند متعال خطاب به رسول الله صلی الله علیه وآله فرمود:
 
«یَا مُحَمَّد! إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یُبَشِّرُکَ بِفَاطِمَةَ مِنْ خَدِیجَةَ بِنْتِ خُوَیْلِدٍ...؛ ای پیامبر! خداوند [ولادت] فاطمه را از خدیجه دختر خویلد به تو بشارت می‌دهد.:تفسیر فرات کوفی، ص211/ بحار الانوار ، ج8، ص151».
 
*******
 
2-«اعتکاف و عبادت نشستن»
دومین خصوصیت تولد حضرت زهرا سلام الله علیها به «اعتکاف» نشستن رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم قبل از انعقاد نطفه آن بانوی ملکوتی است، چرا که در روایت آمده است‌؛ خداوند به پیامبر دستور داد که بایست چهل شبانه‌روز از خدیجه (س) دوری گزیند؛ «النَّبِیُّ (ص) جَالِسٌ بِالْأَبْطَحِ وَ مَعَهُ عَمَّارُ بْنُ یَاسِرٍ وَ الْمُنْذِرُ بْنُ الضَّحْضَاحِ وَ أَبُو بکر وَ عُمَرُ وَ عَلِیُّ بْنُ أَبِیطَالِبٍ وَ الْعَبَّاسُ بْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَ حَمْزَةُ بْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ إِذْ هَبَطَ عَلَیْهِ جَبْرَئِیلُ فِی صُورَتِهِ الْعُظْمَی قَدْ نَشَرَ أَجْنِحَتَهُ حَتَّی أَخَذَتْ مِنَ الْمَشْرِقِ إِلَی الْمَغْرِبِ فَنَادَاهُ یَا مُحَمَّدُ الْعَلِیُّ الْأَعْلَی یَقْرَأُ عَلَیْکَ السَّلَامَ وَ هُوَ یَأْمُرُکَ أَنْ تَعْتَزِلَ عَنْ خَدِیجَةَ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً: بحارالانوار ، ج16، ص78).
 
پیامبر (ص) در ریگزار ابطح با عمار یاسر، منذر بن ضخضاح، ابوبکر، عمر، علی ابن ابی‌طالب (ع)، عباس بن عبدالمطلب و حمزة بن عبدالمطلب نشسته بودند. ناگهان جبرئیل در صورت عظیمش بر او فرود آمد؛ بال‌هایش را از مشرق تا مغرب گسترانیده بود. پس ندا داد: ای پیامبر بزرگوار! خداوند بر تو سلام می‌فرستد و به تو دستور می‌دهد که چهل روز از حضرت خدیجه فاصله بگیری»ودراین مدت چهل روز پیامبر گرامی درحال رزه ومشغول عباد ت بود ازهمین رو درادامه روایت آمده است ««فَأَقَامَ النَّبِیُّ (ص) أَرْبَعِینَ یَوْماً یَصُومُ النَّهَارَ وَ یَقُومُ اللَّیْلَ» (همان)؛ پیامبر در این چهل روز، روزه‌دار بود و در شب به عبادت می‌پرداخت».
 
*******
 
3-«تناول از مائده آسمانی بهشتی»
سومین خصوصیت تولد حضرت زهرا سلام الله علیها «تناول از مائده آسمانی و طعام بهشتی» رسول الله صلی الله علیه وآله پیش از انعقاد نطفه حضرت است، و همین امر بیان این حقیقت است که حضرت فاطمه سلام الله علیها در پیشگاه ذات ربوبی از چنان منزلت و جایگاهی برخوردار بوده است که بایست نطفه پاک و مطهرش از میوه بهشتی شکل گرفته باشد‌؛ از همین رو در روایت آمده است در حالی که جبرئیل، میکائیل، اسرافیل خدمتکار رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در آن ضیافت از مائده الهی بودند جبرئیل(ع) به پیامبر(ص) گفت: پروردگار به تو دستور می‌دهد که از این غذا افطار کنی.
 
«کَشَفَ الطَّبَقَ فَإِذَا عِذْقٌ مِنْ رُطَبٍ وَ عُنْقُودٌ مِنْ عِنَبٍ فَأَکَلَ النَّبِیُّ(ص) مِنْهُ شِبَعاً وَ شَرِبَ مِنَ الْمَاءِ رِیّاً وَ مَدَّ یَدَهُ لِلْغَسْلِ فَأَفَاضَ الْمَاءَ عَلَیْهِ جَبْرَئِیلُ وَ غَسَلَ یَدَهُ مِیکَائِیلُ وَ تَمَنْدَلَهُ إِسْرَافِیلُ ارْتَفَعَ فَاضِلُ الطَّعَامِ مَعَ الْإِنَاءِ إِلَی السَّمَاءِ؛(همان) :ظرف را آشکار ساخت. در آن، خوشه‌ای خرمای تازه و خوشه‌ای انگور بود. رسول خدا(ص)از آنها میل فرمودند. بعد از آن، آب نوشید تا سیراب شد. پس اراده فرمود دست‌های خود را بشوید؛ جبرئیل بر دست‌هایش آب ریخت. میکائیل آن را شست‌وشو داد و اسرافیل با دستمالی خشک کرد. آنگاه اضافه غذا را با ظرف آن به طرف آسمان بردند.».
 
*******
 
4-«انعقاد نطفه به امرالهی»
چهارمین خصوصیت استثنائی و پر از اسرار تولد حضرت فاطمه سلام الله علیها چگونگی انعقاد نطفه آن حضرت است، چرا که در ادامه روایت آمده است که انعقاد نطفه پس از چهل روز اعتکاف عبادت و تناول رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم از مائده اسمانی به امر دستور الهی انجام گرفته است چرا که در روایت آمده است جبرئیل پس از چهل روز وارد برآن حضرت شد از ناحیه حق تعالی خطاب به وی عرض کرد:
 
«الصَّلَاۀُ مُحَرَّمَۀٌ عَلَیْکَ فِی وَقْتِکَ حَتَّی تَأْتِیَ إِلَی مَنْزِلِ خَدِیجَۀَ فَتُوَاقِعَهَا فَإِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ آلَی عَلَی نَفْسِهِ أَنْ یَخْلُقَ مِنْ صُلْبِکَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَۀِ ذُرِّیَّۀً طَیِّبَۀً فَوَثَبَ رسول ‌الله(ص) إِلَی مَنْزِلِ خَدِیجَۀَ؛بحارالأنوار، ج16،ص 79»:اکنون وقت نماز نیست؛ بلکه باید به خانه خدیجه روی و با وی همبستر گردی خداوند اراده فرمود که امشب از صلب شما فرزندی پاک بیافریند رسول خدا(ص) به دنبال این فرمان، فوری به طرف خانه خدیجه روان گردید».
 
*******
 
5-«سخن گفتن جنین در رحم مادر»
پنجمین خصوصیت تولد حضرت زهرا سلام الله علیها که نشانه روشن از عظمت، کرامت و استثناء بودن بودن ان حضرت است «سخن گفتن در رحم مادر» می باشد، چرا که در روایت در دوره بارداری حضرت خدیجه سلام الله علیها آمده است:
 
«فَلَمَّا حَمَلَتْ بِفَاطِمَۀَ(س) صَارَتْ تُحَدِّثُهَا فِی بَطْنِهَا وَ تُصَبِّرُهَا وَ کَانَتْ خَدِیجَۀُ تَکْتُمُ ذَلِکَ عَنْ رسول ‌الله(ص) فَدَخَلَ یَوْماً وَ سَمِعَ خَدِیجَۀَ تُحَدِّثُ فَاطِمَۀَ فَقَالَ لَهَا یَا خَدِیجَۀُ مَنْ یُحَدِّثُکِ قَالَتِ الْجَنِینُ الَّذِی فِی بَطْنِی یُحَدِّثُنِی وَ یُؤْنِسُنِی(بحارالأنوار،ج16، ص 80.):روزی رسول خدا شنید که حضرت با فاطمه(س) صحبت می‌کنند. فرمودند:«با چه کسی سخن می‌گویی؟»عرض کرد:جنینی که در شکم من است، پیوسته با من حرف می‌زند و موجب آرامش من می شود».
 
*******
 
6-«حضور چهار زن آسمانی هنگام تولد»
ششمین خصوصیت استثنایی و همراه با کرامت تولد حضرت زهرا سلام الله علیها حضور «چهار زن اسمانی» به هنگام زایمان کردن حضرت خدیجه سلام الله علیها است، چرا که هرچند در تولد فرزندان دیگر پیش از حضرت فاطمه سلام الله علیها به دلیل موقعیت اقتصادی و اجتماعی که حضرت خدیجه سلام الله علیها داشت زنان قریش به کمک وی هنگام درد زایمان می شتافتند ولی این بار با اینکه به زنان قریش و بنی‌هاشم پیغام کمک فرستاد، آنها با کینه‌ای که از ازدواج حضرت خدیجه با پیامبر(ص) به دل داشتند، از کمک به او سر باز زدند و به یاری او نیامدند. در این هنگام، خدایی که تمام مقدّمات و برنامه‌ریزی خود را برای تولّد این بانو، آماده و مهیّا ساخته بود، رسولان خود را برای یاری فرستاد از همین رو روایت شده است:
 
«دَخَلَ عَلَیْهَا أَرْبَعُ نِسْوَۀٍ طِوَالٍ کَأَنَّهُنَّ مِنْ نِسَاءِ بَنِی‌هاشِمٍ فَفَزِعَتْ مِنْهُنَّ فَقَالَتْ لَهَا إِحْدَاهُنَّ لَا تَحْزَنِی یَا خَدِیجَۀُ فَإِنَّا رُسُلُ رَبِّکِ إِلَیْکِ وَ نَحْنُ أَخَوَاتُکِ أَنَا سَارَۀُ وَ هَذِهِ آسِیَۀُ بِنْتُ مُزَاحِمٍ وَ هِیَ رَفِیقَتُکِ فِی الْجَنَّۀِ وَ هَذِهِ مَرْیَمُ بِنْتُ عِمْرَانَ وَ هَذِهِ صَفْرَاءُ [صَفُورَاءُ] بِنْتُ شُعَیْبٍ؛(بحارالأنوار، ج16، ص 80.)چهار زن بلند قامت و نورانی بر او وارد شدند که بیشتر، زنان بنی‌هاشم بودند. حضرت خدیجه چون آنها را دید، ترسید. یکی از آنان گفت: ای خدیجه تاج! ناراحت مباش؛ چرا که ما را پروردگارت به سوی تو فرستاده است. ما خواهران تو هستیم؛ من ساره هستم و ایشان آسیه، دختر مزاحم، رفیق تو در بهشت، این مریم، دختر عمران و ایشان صفورا، دختر شعیب».
 
*******
 
7- «اسم با مسمای حضرت زهرا سلام الله علیها»
چهارمین خصوصیت حضرت زهرا سلام الله علیها که وی را سرآمد همه زنان و میلادش را به استثنا تبدیل نمود نام با مسمایی «فاطمه» است، که رسو ل الله صلی الله علیه وآله و سلم پس از تولد بر این نوزاد آسمانی نهادند، چرا که در روایات حکمت و رازها و علت زیادی را برای نام مبارک و مقدس «فاطمه» ذکر شده است برای آشنایی و معرفت بیشتر نسبت به اسرار این نام مقدس برخی از این حکمت هارا در اینجا می آوریم؛
 
اول - «بریدگى از آتش جهنم»
در برخی از روایات، حکمت نامگذارى ‏آن حضرت به «فاطمه‏» دورى او و شیعیان و محبین او از آتش و عذاب جهنم بیان شده که ‏روشنگر جایگاه بلند او نزد حق، و برکت پیروى ‏از او و آثار محبت و ارادت به اوست، ضمن این ‏که اشاره و تلمیح لطیفى است‏ به مقام‏«شفاعت‏» آن بانوى بزرگ در قیامت.
 
از همین رو امام‌ صادق فرمود: «قال رسول الله‏ صلى الله علیه و آله‏ لعلى ‏علیه السلام: «هل تدرى لم سمیت فاطمه؟ قال على‏ علیه السلام لم سمیت فاطمة یا رسول‏ الله؟ قال: لانها فطمت هى و شیعتها من‏ النار.» (مجمع الزوائد،ج8،ص51): رسول گرامى اسلام‏ به حضرت على‏ علیه السلام فرمود: آیا مى‏دانى براى‏ چه فاطمه ‏علیها السلام به این نام نامیده شد؟ حضرت على‏ علیه السلام فرمود: براى چه؟ پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: براى آن که او و شیعیانش از آتش (جهنم) منع شدند.)
 
دوم - «بریدگی از شر و بدی ها»
بطور کلی شر و خیر دو امر متقابل و متضادند کسی که از شر بریده و منفصل باشد و شر و بدی در او راه نداشته باشد خیر و حسن مطلق است، و چنین حسن خدادی کاشف از طهارت و قداست ظاهر و باطن او خواهد بود، اسم مبارک «فاطمه» مشتق از مصدر «فطم» است که در لغت عرب به معناى بریدن، قطع کردن و جداشدن است. لفظ فاطمه از جهت هیئت به صورت صیغه «فاعل» است، ولى داراى معناى مفعولى است و به معناى بریده و جدا شده مى باشد.(لسان العرب،ج 10،ص 289).
 
پیامبر گرامی از این جهت نام فاطمه را بر نوزاد متولد شده نهادند تا به امت اسلامی این پیام را منتقل کنند که با شخصیتی روبرو خواهند بود که از چنین طهارت و قداستی برخوردارند.
 
از همین روست یونس بن ظبیان نقل مى کند: امام صادق علیه السلام پس از شمارش اسامى حضرت فاطمه علیها السلام، فرمود: «اتدرى اى شى ء تفسیر فاطمه؟ قلت: اخبرنى یا سیدى. قال: فطمت من الشر» (.بحار الانوار، ج 43، باب2) یونس! آیا مى دانى تفسیر فاطمه چیست؟ گفتم: مرا از آن آگاه سازید. فرمود: دورى از شر و بدى»
 
سوم - «ناتوانی از درک مرتبه فاطمه سلام الله علیها»
سومین حکمت مسمی شدن حضرت به اسم مبارک و مقدس «فاطمه» اشاره به ناتوانی معرفت بشر نسبت به مرتبه ملکوتی حضرت فاطمه است، و پیامبر با این اسم گذاری می خواستند این پیام را به ما منتقل نمایند که معرفت به مرتبه ملکوتی حضرت فاطمه فراتر از استعداد و درک بشری است.
 
از همین روست که امام صادق علیه السلام فرمود:
«و انما سمیت فاطمة لان الخلق فطمواعن معرفتها»(فاطمة من المهد الى اللحد.) ;همانا فاطمه نامیده شد، چون خلق از معرفت و شناخت (عظمت و شخصیت و مراتب وجودى) او دورند»
 
به دلیل داشتن چنین مرتبه ملکوتی و عظمت معنوی و قدسی و سخت بودن از معرفت به مرتبه ملکوتی آن حضرت است که امام صادق علیه السلام در تفسیر سوره قدر فرمودند: (إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ): اللَّیلَةُ فَاطِمَةُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَک لَیلَةَ الْقَدْرِ وَ إِنَّمَا سُمِّیتْ فَاطِمَةَ لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا:منظور از «لیله»در سورة قدر،فاطمه و منظور از قدر،الله است، پس هر کسی فاطمه را شناخت، آن گونه که سزاوار شناختن است، به درستی که شب قدر را درک کرده است و غیر از این نیست که فاطمه، فاطمه نامیده شد، به خاطر اینکه خلق از شناخت و معرفت او بریده شده اند:بحارالانوار،ج43،ص65».
 
*******
 
8-«فاطمه سلام الله علیها مصداق سوره کوثر»
هشتمین خصوصیت ویژه و استثنایی که نام و یادحضرت زهرا سلام الله علیهارا برای همیشه ماندگار ساخته است نزول سوره «کوثر» و برترین مصداق «کوثر» بودن ان حضرت است، چراکه در شان نزول سوره مبارکه آمده است: «پيامبر اسلام صلی الله علیه و آله دو فرزند پسر از بانوى اسلام خديجه داشت: يكى" قاسم" و ديگرى" طاهر" كه او را" عبد اللَّه" نيز مى ناميدند، و اين هر دو در مكه از دنيا پيغمبر اكرم صلی الله علیه و آله فاقد فرزند پسر شد، اين موضوع زبان بدخواهان قريش را گشود و به زعم خود پیامبر را به دلیل فقدان پسر ابتر می دانستند.
 
از همین روعاص بن وائل" كه از سران مشركان بود، پيغمبر اكرم را به هنگام خارج شدن از مسجد الحرام ملاقات كرد، و مدتى با حضرت گفتگو نمود، گروهى از سران قريش در مسجد نشسته بودند و اين منظره را از دور مشاهده كردند، هنگامى كه" عاص بن وائل" وارد مسجد شد به او گفتند: با كه صحبت مى كردى؟ گفت: با اين مرد" ابتر"! اين تعبير را به خاطر اين انتخاب كرد كه" عبد اللَّه" پسر پيغمبر اكرم ص از دنيا رفته بود، و عرب كسى را كه پسر نداشت" ابتر" (يعنى بلا عقب) مى ناميد. پس از این بود که سوره فوق نازل شد و پيغمبر اكرم صلي الله عليه را به نعمتهاى بسيار از جمله تولد حضرت فاطمه سلام الله علیها بشارت داد. تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۶۹، روح المعانى، ج‏۳۰، ص‏۲۴۵،تفسیر بیضاوى، ج‏۲، ص‏۶۲۶ المیزان، ج‏۲۰ ص327».
 
از همین رو فخر رازی بزرگترین مفسر اهل سنت در تفسیرش می نویسد: «قول سوم این است که این سوره به عنوان رد بر کسانی نازل شده که عدم وجود اولاد را بر پیغمبر اکرم خرده می‌گرفتند، بنابراین معنی سوره این است که خداوند به او نسلی می‌دهد که در طـول زمـان باقی می‌ماند، ببین چه اندازه از اهل بیت را شهید کردند، در عین حال جهان مملو از آنهاست، این در حالی است که از بنی امیه (که دشمنان اسلام بودند) شخص قابل ذکری در دنیا باقی نماند، سپس بنگر و ببین چقدر از علمای بزرگ در میان آنهاست مانند باقر و صادق و رضا و نفس زکیه. هزاران هزار از فرزندان فاطمه در سراسر جان پخش شدند، در میان آنها نویسندگان و فقها و محدثان و مفسران والامقام و فرماندهان عظیم بودند که با ایثارو فداکاری در حفظ آیین اسلام کوشیدند. تفسیر کبیر، ج‏۳۲، ص‏۱۲۴».
 
در همین 150سال اخیر نیز اکثر مراجع تقلید از سادات،و در راس همه نهضت ها نیز چون میرزا بزرگ شیرازی صاحب فتوای تحریم تنباکو، سید جمال الدین اسد آبادی، آیه الله کاشانی، مدرس، شهید نواب صفوی، شهید سید علی اندرز گو، امام خمینی بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی، و امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیه الله خامنه‌ای، آیه الله سیستانی مرجع تقلید شیعیان در عراق، سید حسن نصرالله رهبر حزب الله در لبنان، سید حسین بدرالدین حوثی روحانی شیعه زیدی، سیاستمدار و رهبر نظامی در یمن، قرار داشته و دارند که همه و همه سادات و از نسل صدیقه شهیده حضرت زهرا سلام الله علیها هستند این است معجزه قرآن که خطاب به رسول خوبان که می گوید:
 
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم. إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ ﴿١﴾ فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ ﴿٢﴾ إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ ﴿٣﴾».
منبع: بلاغ
 

ترنم هدایت

سلسله جلسات تهذيبي

هِیأَت مَجازیِ زِینَبیُون

سایت مراجع تقلید